Γέννηση 1ος αιώνας μ.Χ. (πιθανών το 3 μ.Χ.) Βηθανία
Κοίμηση 1ος αιώνας μ.Χ. (πιθανών το 63 μ.Χ.) Λάρνακα, Κύπρος
Εορτασμός Σάββατο του Λαζάρου (8 ημέρες πριν το Πάσχα)
Προστάτης Άγιος προστάτης της Λάρνακας, Κύπρος
Ο Λάζαρος είναι άγιος της Ορθόδοξης και Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας, πρόσωπο της Καινής Διαθήκης και φερόμενος στενός φίλος του Ιησού Χριστού. Κατοικούσε στη Βηθανία (3 χλμ. περίπου ανατολικά της Ιερουσαλήμ) και οι αδελφές του Μάρθα και Μαρία φιλοξένησαν πολλές φορές τον Ιησού στο σπίτι τους στη Βηθανία.
Όνομα
Το όνομα Λάζαρος (αραμαϊκά: אלעזר - Elʿāzār,) σημαίνει "ο Θεός είναι η βοήθειά μου" ή "ο Θεός, βοηθός μου". Με το ίδιο όνομα αναφέρεται και ένας άντρας στο Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον (Λάζαρος ο φτωχός) αλλά παρ'όλο τον συσχετισμό τους, ιστορικά, πρόκειται για δύο διαφορετικά πρόσωπα. Το όνομα του Λαζάρου πολλές φορές χρησιμοποιείται στην επιστήμη και σε δημοφιλείς κουλτούρες ως αναφορά προς την άμεση επιστροφή στην ζωή. Για παράδειγμα, ο αγγλικός επιστημονικός όρος Lazarus taxon αναφέρεται σε οργανισμούς που εμφανίστηκαν στην καταγραφή απολιθωμάτων μετά από μία περίοδο εμφανής εξαφάνισης. Υπάρχουν επίσης πολλές λογοτεχνικές αναφορές του ονόματος.
Κατά την Καινή Διαθήκη
Η αρρώστια του Λαζάρου και ο Χριστός
Μία μέρα, όπως αναφέρει ο ευαγγελιστής Ιωάννης, που ο Κύριος βρισκόταν στη Γαλιλαία, έμαθε πως ο φίλος Του ο Λάζαρος ήταν άρρωστος. Τον είχαν ειδοποιήσει οι αδελφές του λέγοντάς του: «Κύριε, να, αυτός που τόσο πολύ αγαπάς, είναι άρρωστος».
Όταν το άκουσε ο Ιησούς είπε: «Αυτή η αρρώστια είναι για να φανεί η δόξα του Θεού». Ο Ιησούς όμως καθυστέρησε εσκεμμένα τη μετάβασή του στη Βηθανία (Ιω. 11,6) κι έμεινε εκεί στον τόπο που βρισκόταν ακόμη δύο μέρες. Ύστερα είπε στους μαθητές Του: «Πάμε πάλι στην Ιουδαία».
Οι μαθητές, που ήξεραν τους κινδύνους που μπορούσε να έχει για τον Δάσκαλό τους ένα τέτοιο ταξίδι, προσπάθησαν να Τον αποτρέψουν να το κάνει. «Δάσκαλε, πριν λίγες μέρες οι Ιουδαίοι ζητούσαν να σε λιθοβολήσουν και πάλι θέλεις να πας εκεί;» (Ιω. 11,8).
Ο Κύριος πρόσθεσε: «Ο φίλος μας ο Λάζαρος κοιμήθηκε και πρέπει να πάω να τον ξυπνήσω». Οι μαθητές που δεν κατάλαβαν τα λόγια του Ιησού νόμισαν πως ο Λάζαρος είχε κοιμηθεί με τον φυσικό ύπνο και του είπαν: «Κύριε, αν κοιμήθηκε, θα ξυπνήσει μοναχός του. Τι ανάγκη είναι να πάμε εμείς, για να τον ξυπνήσουμε;». Τότε ο Ιησούς τους μίλησε καθαρά και τους είπε: «ο Λάζαρος πέθανε. Και χαίρομαι για σας για να πιστέψετε. Πάμε, λοιπόν προς τον Λάζαρο». Θέλοντας και μη οι μαθητές Του υπάκουσαν.
Ο Ιησούς στην οικία του Λαζάρου
Όταν έφθασε στο σπίτι μαζί με τους μαθητές Του, ο Λάζαρος ήταν ήδη νεκρός για τέσσερις ημέρες (Ιω. 11,17). Η Μάρθα έτρεξε να τον συναντήσει και αφού Τον προσκύνησε με ευλάβεια, Του είπε με πόνο ψυχής: «Κύριε, αν ήσουνα εδώ ο αδελφός μου δεν θα είχε αποθάνει. Αλλά και τώρα ξέρω, πως ότι ζητήσεις από τον Θεό θα σου το δώσει ο Θεός» (Ιω. 11,21-22). Ο Κύριος της απάντησε «ο αδερφός σου θα αναστηθεί». Αυτή προσθέτει: «Ναι, Κύριε, το ξέρω. Ο αδερφός μου θ' αναστηθεί τότε, που θα γίνει η γενική ανάσταση όλων των νεκρών, στη συντέλεια των αιώνων». Ο Κύριος της είπε: «Εγώ είμαι η ανάσταση και η ζωή. Όποιος πιστεύει σε μένα κι αν αποθάνει θα ζήσει και θα ζήσει αιώνια. Μάρθα, το πιστεύεις αυτό;» (Ιω. 11, 25-26). Στα λόγια αυτά του Χριστού η Μάρθα απάντησε: «Ναι, Κύριε. Από καιρό έχω πιστέψει, ότι Συ είσαι ο Χριστός που προανήγγειλαν οι Προφήτες» (Ιω. 11,27).
Τότε η Μάρθα πήγε και φώναξε την αδερφή της τη Μαρία για να την ενημερώσει ότι ο Κύριος ήρθε. Η Μαρία σηκώθηκε κι έτρεξε, για να συναντήσει τον Κύριο. Τα πλήθη των Ιουδαίων, που βρισκόντουσαν μαζί της στο σπίτι, έσπευσαν κι αυτά να την ακολουθήσουν. Είχαν νομίσει πως η κόρη θα πήγαινε στον τάφο για να κλάψει και την ακολούθησαν. Έτσι σε λίγο κόσμος πολύς συγκεντρώθηκε στον τόπο που βρισκόταν ο Ιησούς. Μόλις η Μαρία αντίκρισε τον Κύριο που με λαχτάρα περίμεναν, σωριάστηκε στα πόδια του και με σπαραγμό ψυχής μόλις μπόρεσε να επαναλάβει της αδελφής της Μάρθας τα λόγια: «Κύριε, αν ήσουνα εδώ δεν θα απέθνησκε ο αδελφός μου».
Η Ανάσταση του Λαζάρου
Ο Κύριος μπροστά στο ψυχικό δράμα των δύο γυναικών ταράχτηκε και με δυσκολία συγκράτησε τη συγκίνησή Του. Τότε τις ρώτησε: «Που τον έχετε βάλει;» Του έδειξαν τον τάφο. Ο Ιησούς μπροστά στον τάφο του φίλου του Λαζάρου δάκρυσε.
Ο τάφος εκείνος ήταν ένα σπήλαιο και είχε μια βαριά πέτρα πάνω του. «Σηκώστε την πέτρα» διέταξε ο Ιησούς. Στη διαταγή αυτή του Κυρίου με δειλία τολμά να επέμβει η αδελφή του Λαζάρου η Μάρθα και να του πει: «Κύριε, μυρίζει. Είναι τέσσερις μέρες τώρα που είναι νεκρός» (Ιω. 11,38-39). Στα λόγια της Μάρθας απάντησε ο Ιησούς και της είπε: «Μάρθα, δεν σου είπα, πως αν πιστεύεις, θα δείς τη δόξα του Θεού;».
Ο Κύριος όρθιος μπροστά στον τάφο με τα μάτια υψωμένα προς τον ουρανό προσευχήθηκε και είπε πριν κάνει το θαύμα: «Πατέρα μου, σ' ευχαριστώ, διότι με άκουσες. Εγώ εγνώριζα πολύ καλά ότι πάντοτε με ακούς. Το εγνώριζα, αλλά το είπα τούτο, για να ακούσει ο λαός που στέκεται εδώ γύρω και να πιστέψουν ότι συ με έχεις στείλει». Κι αφού τα είπε αυτά φώναξε προς τον νεκρό φίλο του: «Λάζαρε, βγες έξω».
Και ο Λάζαρος που ήδη μύριζε, σαν να ξυπνούσε από βαθύ ύπνο, σηκώθηκε και ολοζώντανος, φασκιωμένος ολόκληρος με τα σάβανα και τα σουδάρια με τα οποία οι Ιουδαίοι συνήθιζαν να περιτυλίγουν τα σώματα των νεκρών τους, αναστημένος βγήκε έξω από τον τάφο (Ιω. 11,40-44).
Το θαύμα διαδόθηκε και αρκετοί πίστεψαν. Το θαύμα συνήγειρε τα πλήθη του Εβραϊκού λαού να υποδεχθούν ύστερα από λίγες μέρες τον Χριστό στα Ιεροσόλυμα με τον εξαιρετικό εκείνο ενθουσιασμό, για τον οποίο αναφέρει το Ευαγγέλιο (Ιω. 11,45).
Μετά την Ανάσταση
Η ανάσταση του Λαζάρου και η συγκέντρωση του πλήθους θορύβησε τους αρχιερείς και τους Φαρισαίους, οι οποίοι αποφάσισαν να σκοτώσουν τον Ιησού (Ιω. 11,46-57), αλλά και το Λάζαρο (Ιω. 12,10). Δεν κατόρθωσαν όμως να το πράξουν για το Λάζαρο, τον Ιησού όμως λίγο αργότερα Τον σταύρωσαν.
Έξι ημέρες πριν από το Πάσχα, ο Ιησούς κάθισε σε δείπνο το οποίο δόθηκε γι Αυτόν. Μαζί Του ήταν και ο Λάζαρος (Ιω. 12,1-2), ενώ πλήθος κόσμου είχαν πάει για να δουν όχι μόνο τον Ιησού, αλλά και τον αναστημένο Λάζαρο (Ιω. 12,9).
Σύμφωνα με τον Άγιο Επιφάνιο επίσκοπο Κωνσταντίας της Κύπρου (367-403 μ.Χ.), ο Λάζαρος ήταν τότε 30 χρονών και έζησε άλλα 30 χρόνια μετά την ανάστασή του. Άλλη παράδοση επίσης αναφέρει ότι ο Λάζαρος μετά την ανάστασή του θέλοντας να αποφύγει το μίσος των αρχιερέων κατέφυγε στο Κίτιο (σημερινή Λάρνακα) της Κύπρου γύρω στο 33 μ.Χ.
Εδώ τον συνάντησαν οι απόστολοι Παύλος και Βαρνάβας, όταν μετέβαιναν από τη Σαλαμίνα στην Πάφο, και τον χειροτόνησαν ως πρώτο επίσκοπο Κιτίου, της Εκκλησίας, που ίδρυσε ο ίδιος. Την εκκλησία του Κιτίου εποίμανε με στοργή κι αγάπη δεκαοκτώ περίπου χρόνια μέχρι το τέλος της ζωής του (63 μ.χ.)
Παράδοση
Οι παραδόσεις τον θέλουν σκυθρωπό και αγέλαστο κατά την παρούσα ζωή, και αυτό οφειλόταν στα όσα είχε δει κατά την τετραήμερη παραμονή του στον Άδη. Οι ίδιες παραδόσεις αναφέρουν ότι δε γέλασε ποτέ στη ζωή του παρά μία φορά, όταν είδε κάποιον να κλέβει ένα πήλινο αγγείο και σχολίασε αποφθεγματικά: «το ένα χώμα κλέβει το άλλο».
Θάνατος
Κατά τις παραδόσεις, τελείωσε τον επίγειο βίο του στην Κύπρο το έτος 63 μ.Χ. σε ηλικία 60 ετών και ο τάφος του στην πόλη των Κιτιέων έγραφε: «Λάζαρος ο τετραήμερος και φίλος του Χριστού». Το έτος 890μ.Χ. μετακομίσθηκε το λείψανό του στην Κωνσταντινούπολη από τον αυτοκράτορα Λέοντα το σοφό, ο οποίος συνέθεσε τα λόγια του εσπερινού του Λαζάρου. Στη θέση που βρέθηκαν τα λείψανα, στη σημερινή Λάρνακα, κτίστηκε ναός, ο οποίος σώζεται μέχρι σήμερα.
Εορτασμός
H Ορθόδοξη Εκκλησία τιμάει την μνήμη του το Σάββατο του Λαζάρου. Είναι κινητή εορτή και γιορτάζεται πάντα το πρώτο Σάββατο πριν την Μεγάλη Εβδομάδα. Παραδοσιακά, οι ερημίτες εγκαταλείπουν τις σκήτες τους και επιστρέφουν στο μοναστήρι για τη Μεγάλη Εβδομάδα.
Κατά τον Καθολικισμό, κανένας εορτασμός του Αγίου Λαζάρου δεν περιλαμβάνεται στο Γενικό Ρωμαϊκό Ημερολόγιο, αλλά γιορτάζεται, μαζί με την αδερφή του Μαρία της Βηθανίας, στις 29 Ιουλίου, κατά την μέρα τίμησης της αδελφής τους Μάρθας. Παλαιότερες εκδόσεις της Ρωμαϊκής Μαρτυρολογίας τον έβαλαν ανάμεσα στους αγίους της 17ης Δεκεμβρίου.
Ο Λάζαρος επίσης εορτάζεται από τον Αγγλικανισμό σε ορισμένες επαρχίες της Αγγλίας. Στην Εκκλησία της Αγγλίας, η γιορτή του διατηρείται στις 29 Ιουλίου με τον τίτλο «Μαρία, Μάρθα και Λάζαρος, σύντροφοι του Κυρίου μας», και έχει το καθεστώς ενός μικρότερου φεστιβάλ, και ως εκ τούτου παρέχεται με κατάλληλες λεξιλογικές αναγνώσεις.
Τέλος, ο Λάζαρος εορτάζεται και στο Ημερολόγιο των Αγίων της Λουθηρανικής Εκκλησίας στις 29 Ιουλίου μαζί με τη Μαρία και τη Μάρθα.
Πηγή: wiki
