25/12/2020
Όσοι επιθυμούν να εμβαθύνουν στο μέγα Μυστήριο της Ενανθρωπήσεως του Λόγου, δηλαδή του δεύτερου προσώπου της Αγίας Τριάδος, πρέπει να ανατρέχουν και να εντρυφούν στους λόγους των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας μας. Διότι τα σωτηριώδη Γεγονότα “ου φέρουν έρευναν” από μας τους ταπεινούς και αμαρτωλούς. Μόνον αγιασμένες και σοφές μορφές είχαν αυτήν την ευλογία. Ας δούμε λοιπόν σήμερα ένα απόσπασμα από τον “Λόγον περί της ενανθρωπήσεως του Λόγου και της διά σώματος προς ημάς επιφανείας αυτού”, του αγίου και Μεγάλου Αθανασίου, πατριάρχη Αλεξανδρείας (σε απόδοσή μας στη νεοελληνική):
...Συμβαίνει, όταν μία μορφή που ζωγραφίστηκε πάνω σε ξύλο και παραμορφώθηκε από εξωτερικές κηλίδες, να χρειάζεται να ξανάρθει εκείνος του οποίου είναι ζωγραφισμένη η μορφή (και να ποζάρει) για να καταστεί δυνατό να ανακαινιστεί η προσωπογραφία πάνω στο ίδιο ξύλο. Διότι δεν πετάγεται το ξύλο πάνω στο οποίο ζωγραφίστηκε, για τον λόγο ότι είναι η μορφή εκείνου, αλλά ξαναζωγραφίζεται πάνω σ’ αυτό. Καθ’ όμοιο τρόπο κι ο πανάγιος Υιός του Πατέρα, που είναι εικόνα Του, ήρθε στη γη για να ανακαινίσει τον πλασμένο σύμφωνα με την εικόνα Του άνθρωπο και σαν χαμένο να τον βρει με την άφεση των αμαρτιών, όπως λέει και ο Ίδιος στο Ευαγγέλιο: “Ήρθα για ν’ αναζητήσω και να σώσω αυτό που έχει χάσει τον δρόμο του” (Λουκ. 9,10). Γι’ αυτό και έλεγε προς τους Ιουδαίους, “αν κάποιος δεν αναγεννηθεί” (Ιω. 3,5), εννοώντας όχι τη γέννηση από γυναίκα, όπως καταλάβαιναν εκείνοι, αλλά φανερώνοντας την ψυχή που ξαναγεννιέται και ξαναδημιουργείται στο “κατ’ εικόνα¨.
Επειδή όμως είχε ξαπλωθεί στην οικουμένη η μανία των ειδώλων και η αθεϊα και είχε χαθεί η γνώση του Θεού, ποιός θα μπορούσε να διδάξει τον κόσμο για τον Θεό-Πατέρα; Θα έλεγε κανείς, κάποιος σπουδαίος άνθρωπος; Αλλά δεν ήταν δυνατόν σε ανθρώπους να γυρίσουν απαρατήρητοι όλη τη γη, ούτε οι φυσικές αντοχές τους θα το επέτρεπαν, ούτε θα μπορούσαν να γίνουν πιστευτοί ότι θα φέρουν σε πέρας το έργο, ούτε θα ήταν ικανοί να αντισταθούν στην απάτη και τη φαντασία των δαιμόνων.
Διότι, αφού οι πάντες έχουν πληγωθεί στην ψυχή και είναι ταραγμένοι από τη δαιμονική απάτη και τη ματαιότητα των ειδώλων, πώς θα ήταν δυνατόν να μεταπείσουν την ψυχή και τον νου των ανθρώπων για θέματα τα οποία ούτε οι ίδιοι μπορούν να δουν; Και σε κάτι που κανείς δεν βλέπει, πώς μπορεί να εκπαιδεύσει και άλλους; Θα έλεγε όμως κανείς, ότι η Κτίση ήταν αρκετή. Μα αν αρκούσε η Κτίση, δεν θα είχαν γίνει τόσο μεγάλα κακά. Διότι και η Κτίση υπήρχε και παρά ταύτα οι άνθρωποι δεν βυθίζονταν λιγότερο στην περί του Θεού πλάνη.
Ποιού λοιπόν άλλου υπήρχε ανάγκη, εκτός από τον Λόγο του Θεού, που βλέπει και την ψυχή και τον νου, που κινείται πάντα στην Κτίση και μέσω αυτών κάνει γνωστό τον Θεό-Πατέρα; Αυτού, που με δική Του πρόνοια και τάξη των όλων διδάσκει για τον Πατέρα, αυτού ήταν έργο και η ανανέωση της διδασκαλίας. Και πώς λοιπόν θα γινόταν αυτό; Ίσως, θα έλεγε κανείς, πως μπορούσε να γίνει με τα ίδια, ώστε να αποκαλύψει τα περί του εαυτού Του με τη βοήθεια των έργων της Κτίσης. Αλλ’ αυτό δεν ήταν πλέον ασφαλές. Οπωσδήποτε όχι. Γιατί οι άνθρωποι το είχαν προηγουμένως παραβλέψει και είχαν στραμμένα τα μάτια τους όχι προς τα ουράνια αλλά τα γήινα.
Εύλογα λοιπόν, θέλοντας να ωφελήσει τους ανθρώπους, έρχεται ως άνθρωπος, λαμβάνοντας σώμα όμοιο με εκείνους και από κάτω, ώστε όσοι δεν θέλησαν να Τον αναγνωρίσουν από την πρόνοια και την υπεροχική Του θέση στο σύμπαν, να γνωρίσουν τον ενανθρωπήσαντα Λόγο του Θεού, και μέσω αυτού τον Πατέρα, έστω και από τα έργα αυτού του σώματος…
Γι’ αυτό και γεννήθηκε και έζησε ως άνθρωπος και πέθανε κι αναστήθηκε κι εξασθένησε κι επισκίασε τα παλαιά έργα των ανθρώπων με τα δικά Του έργα. Με σκοπό, όπου κι αν έχουν πέσει οι άνθρωποι, να τους σηκώσει και να τους βγάλει από εκεί και να τους διδάξει τον αληθινό Θεό-Πατέρα, καθώς και ο Ίδιος λέει: “Ήρθα για να αναζητήσω και να σώσω αυτό που έχει χάσει τον δρόμο του” (Λουκ. 19,10).
Καλά κι ευλογημένα Χριστούγεννα!
Ευάγγελος Π. Λέκκος
Comments